Beyazıt Camii ve Sultan II Beyazid Han Türbesi
Bu bölge o dönemde Osmanlı imparatorluğuna bağlı olan bir yerdi. Bayezid, yola çıktıktan 32 gün sonra 26 Mayıs 1512 yılında 62 yaşındayken Edirne- Havsa’daki Abalar köyünde vefat etti. 3) Bu fetihler sonucu Mora’dan çıkarılan Venedikliler, 1501 yılında Akdeniz’deki Türk adalarına ve Midilli’ye saldırdılar. Ancak, Saruhan Valisi Şehzade Korkut’un müdahalesi üzerine başarılı olamadılar. Beyazıt ve Cem Sultan arasında taht kavgası başlamış, Cem Sultan Beyazıt’a yenilmiş ve Karaman beylerine ve daha sonra Mısır’daki Memluk Devletine sığınmıştır. Şövalyeler Cem’i Papaya teslim etmişler, daha sonra Fransa’ya gönderilmişti. Bayezid döneminde Hersek Osmanlı topraklarına katıldı ve Boğdan Prensliği vergiye bağlandı. II.Bayezid Venedik ile barış antlaşmaları imzaladı. Balkanlarda güvenli bir ortam sağladı ama doğuda çıkan hadiselerin önüne geçemedi. Azerbaycan ve İran’ı ele geçiren Şah İsmail Anadolu topraklarındaki Türkmenleri Osmanlı’ya karşı kışkırtıyordu ve kendi mezhebine yandaş arıyordu . Şah İsmail uzun yıllar Osmanlı aleyhtarlığı yaparak merkezi yönetime zarar vermiştir. Yolculuk esnasında Dimetoka’ya ulaşmaya ömrü vefa etmeyen II.
Bu yenilgi ile başarı ihtimali kalmadığını düşünerek kuşatma kaldırıldı ve Kanuni Sultan Süleyman’a kadar bu şehir teslim alınamadı. Cem Sultan ve diğer adıyla şehzade Cem, ağabeyi Bayezid’in padişahlığını reddetti. Bu olay sonrası Osmanlı Devleti uzun sürecek ve sonunda Avrupa’nın da müdahale edeceği bir kavgaya ev sahipliği yapmış oldu. O zamanlarda Amasya, bir eğitim ve kültür merkeziydi. Devrin en meşhur âlimlerinden dersler aldı ve Fıkıh Usûlü, Fıkıh, Tefsir Usûlü, Tefsir, Hadis Usûlü, Hadis, Sarf, Nahiv, Kelam gibi İslâmî ilimlerin pek çoğunu öğrendi. İlim ve hâl kelimelerinden oluşmuş bir isim tamlaması olan ilmihal (ilm-i hâl) sözlükte “durum bilgisi” demektir. Akıncıların bu zaferi, târihte ender rastlanan hâdiselerdendir. Herat’ta bulunan Mollâ Câmî Hazretleri ile Buhâra’daki Nakşibendî dergâhının şeyhi ve müridlerine şahsî mülkünden maaş bağlamıştır. Hâce Ubeydullâh Ahrâr Hazretleri’nin oğlu Hâce Abdülhâdî’yi İstanbul’a dâvet etmiş ve çok ikrâmda bulunmuştur. Cem’in vefâtından sonra Sultan Beyazıt Han, hâricî siyâsetini daha hür bir zemîne oturtmak imkânına kavuştu. Ayrıca, ülke içerisinde de büyük bir îmâr hamlesine girişti.
Adli mahlasıyla Farsça ve Türkçe şiirler yazan sultanın, Rumi 1308 yılında bir divanı basılmıştır. Osmanlı donanmasını yenilemiş, yelkenli gemileri uzun menzilli toplarla donatmıştır. Akdeniz’de Osmanlının hakimiyetini sağlamıştır. Yeniçeri ocağını genişletmiş ve ağa birliklerini kurmuştur. Beyazıt Camii ve medresesi, Hatuniye Camii, İkinci Beyazıt Külliyesi ve köprüsü gibi nice eserler yaptırmıştır. II. Bayezid 1447 yılında Dimetoka Yunanistan’da doğmuştur. Osmanlı imparatorluğunun en güçlü padişahlarından birisi olan Fatih Sultan Mehmet’in oğludur. II. Bayezid’in yaşamı boyunca 10 tane eşi olmuştur. Bu eşlerinden ise 4 tane çocuğu olmuştur. Bu arada Şehzade Korkut’un ansızın İstanbul’a gelmesi işleri iyice karıştırdı. Ağabeyinin bu tavrı üzerine umuda kapılan Korkut babası ve paşalarla görüşmüş ve büyük saygı görmüştü fakat babasının hayatta olması nedeniyle paşalar Korkut’u desteklemediler. Şehzade Selim İstanbul’a çok uzak olan Trabzon sancak beyiydi.
Klasik Osmanlı Mimarisi örneğini yansıtan türbede alt sıra pencereler yuvarlak kemer alınlıklı dikdörtgen mermer söveli demir parmaklıklıdır. Üst sıra pencereler ise sivri kemer içinde alçı şebekelidir. Türbe cephelerinde içiçe geçmiş dikdörtgen silmeler yapıda hareketlilik gösterir. Yine benzer şeklide yapının saçak kısmında silmeler, türbeyi çepeçevre kuşatır. Üç bölümlü pencereli revak sonradan eklenme olup yanlarında nişlere sahiptir. Camiin mihrap tarafında, sağda ve pencere hizasında Sultan II. Bayezid’in türbesi bulunmaktadır. Solundaki türbe ise kızı Selçuk Hatun’undur.
Şehzade Korkut[değiştir | kaynağı değiştir]
Napoli Kralı, Türkler’in yeniden İtalya’ya çıkmaması için II. Ayrıca dostça olmak şartıyla Osmanlı donanmasına, Adriyatik ve Yunan Denizi’nde serbestçe dolaşma hakkı tanıdı. Tahtından zorla indirilen ilk Osmanlı padişahı II. Selim; bu isteği kabul edilmeyince Çorlu yakınlarındaki Karıştıran Ovası‘nda babası ile çarpıştı. Bu durumu öğrenen Selim, Trabzon’dan ayrılarak oğlu Süleyman’ın sancakbeyi olduğu Kırım’daki Kefe sancağına gitti. Bayezid in yaşlanması, Safevilere karşı etkin olamaması ve tımar dağıtımındaki sorunlar nedeniyle tahtı oğlu Ahmet’e bırakmayı düşünüyordu. II. Bayezid’in oğullarından Şehzade Ahmet Amasya’da, Şehzade Korkut Manisa’da, Selim ise Trabzon’da sancakbeyiydi. Fatih zamanında ele geçirilen yerlerin Türkleştirilmesi ağırlık verdi. Ayrıca, iki tarafta İslam dünyasının liderliğini ele geçirmek istiyordu. Donanmanın güçlendirilmesi; Kemal ve Burak reislerin de Osmanlı Devleti hizmete girmesi ile Mora Yarımadası’nda Venedik’e ait İnebahtı, Modon, Koran ve Navarin gibi kaleler alındı.
Şahkulu isyanı[değiştir | kaynağı değiştir]
Külliye ayrıca Balkan Savaşları sırasında da Edirne’nin en fazla zarar gören eserleri arasında yer almıştır. Cem Sultan olayını büyümesi sonucu seferlerinin yönünü doğuya kaydıran II. Bayezid, 1485 yılında Memlük Seferi’ne çıktı. Hicaz Su Yolu ve hacıların güvenliği gibi konular yüzünden Mısır Memlük Devleti, bunu iç işlerine midahele kabul etmiş ve iki devletin arasının açılmasına sebep olmuştu. Cem Sultan Kahire’deyken Bayezid’ten bir mektup aldı. Mektupta eğer saltanat mücadelesinden vazgeçerse hayatının sonuna kadar para tahsil edileceği söyleniyordu. Saltanat mücadelesinden vazgeçmeyen Cem Sultan, Anadolu’ya dönerek 27 Mayıs 1482’de Konya’yı kuşattı. Kasım Bey, Cem Sultan’ı tahrik ederek Karaman beyliğini yeniden kurma düşüncesindeydi.
Hatırlanacağı gibi Osmanlı – Memlüklü ilişkileri Fatih Döneminde Hicaz Su Yolları Meselesinden dolayı bozulmuştu. Bayezid Bursa’da isyan eden kardeşi Cem’i ağır bir şekilde mağlup etti. Cem ise kaçarak Memlüklü Devleti’ne sığındı. Tezatlı kullanımların özellikle Mihrî Hatun üzerindeki etkisinden bahsedilebilir. Bu dönemde de Venedikliler’le deniz savaşı yapılmış , Osmanlılar yenilmiştir. Gevherimülük Sultan, Dukakinzâde Mehmed Bey’in eşidir. Bursa da vefat etmiş ve Şehzade Ahmed türbesine defnolun-muştur. Fatma Sultan, Sofu şehzade Korkut’un kardeşi olup annesi Nigar hatundur. 1- Sultan İkinci Bayezid, dinine çok bağlı olduğu için kendisine Bayezid-i Veli denildi. 4) Venedik’in Osmanlı aleyhine çalışmalara devam ediyorlar, Mora halkını kışkırtıyorlardı.
Osmanlıların kendilerinden bu kadar uzak yerlerde hâkimiyet kurması Avrupa’yı telaşlandırıyordu. Hatta Osmanlılar bölgedeki İtalyanca coğrafya isimlerine Türkçe adlar takmaya başlamış, Tagliemento’ya Aksu, Isonza’ya Doline adını vermişlerdi. Bu büyük başarı ile Bali Bey sancak beyliğinden beylerbeyliğine yükseltildi. Yaklaşık 3 ay sonra Osmanlı ordusu tekrar Lehistan’daydı. Bu sefer Podolya ve Galiçya üzerine gidildi fakat şiddetli soğuk yüzünden sefer uzun sürmedi. Balı Bey ise kuvvetleri ile Lviv şehrini aldı. Bütün Galiçya’yı geçerek Varşova şehrine girdi. Böylece ilk defa Türk akıncıları bu kadar kuzeye ulaşmış oluyorlardı. Bu birinci seferden sonra 10 bin seçkin esir ile Akkerman’a döndü. 1487’de bu sefer bizzat Sadrazam Koca Davut Paşa Çukurova için Memlüklüler’in üzerine yürüdü. Kendisi İçel’e geçerken Rumeli Beylerbeyi Hadım Ali Paşa’yı Tarsus’un üzerine gönderdi.
{
Sınıflar Haftalık Ev Ödevleri
|}
Bayezid Memlükler’le olan savaş döneminde Venedik’e Osmanlı donanmasının o zamanlar Venedik’e bağlı olan Kıbrıs’ın Mağusa limanında demirleme isteğini bildirdi. Memlükler’le savaşı göze alamayan Venedik bu isteği nazikçe geri çevirdi. Böylece Boğdan’ın Karadeniz’e kıyısı kalmadı. Doğrudan İstanbul’dan yönetilen Dobruca ile Kırım Hanlığı’na ait topraklar birleşti. Bayezid bu seferden sonra İstanbul’a dönmedi. Yazın Filibe’ye kadar gitti ve bu çevreyi kontrol etti. 1486 yılının başında Macar Kralının elçilerini burada kabul etti. Cem Sultan Rodos’a çıkmasından sonra Papa VIII. Innocentius’in isteği üzerine Fransa’ya gönderildi. Bu gelişmeden sonra önceleri Osmanlı Devleti’nin bir iç meselesi olan taht mücadelesi, böylelikle milletlerarası bir mesele hâline geldi.
30 Ağustos 1499’da, Sapienza Deniz Savaşı’ndan 33 gün sonra İnebahtı kalesi de Osmanlı’nın olmuştu. Bölgedeki büyük Venedik Amirali’nin donanması ile geri çekilmesi kaledekilerin maneviyatını bozmuş, kale komutanı kaleyi teslim etmişti. Osmanlı Ordusu için sıra, Mora’daki 3 büyük Venedik üssü olan Koron, Modon ve Navarin’e gelmişti. Sapienza Deniz Savaşı ismi ile tarihe geçen bu savaş Osmanlılar’ın tarihte kazandıkları ilk açık deniz savaşıdır. Büyük kahramanlıklarından dolayı Sapienza Adasına Barak Reis adası adı verildi. Bu zaferin ardından Venedik üslerini koruyacak bir kuvvet mevcut değildi. Memlûkler’in ve eski Karaman Beylerinin yardımıyla tekrar bir ordu toplayan Cem Sultan, 27 Mayıs 1482’de Konya’yı kuşattı.